Türkiye'de Gıda İsrafı ve Sürdürülebilir Çözümler
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) Türkiye'deki gıda kayıpları ve israfı üzerine yaptığı araştırma, yılda yaklaşık 26 milyon ton gıdanın israf edildiğini gösteriyor. Bu kaybın büyük bir kısmını meyve ve sebzeler oluşturuyor. Bu ürünlerin yüzde 53'ü, tarladan tüketiciye ulaşana kadar kaybediliyor. Gıda israfını önlemeye yönelik adımlar atılması gerektiğini vurgulayan bu veriler, gıda sürdürülebilirliği açısından oldukça kritik.
Metro Türkiye, 2019 yılı sonunda yaptığı 350 bin öğüne denk gelen 164 ton gıda bağışı ile dikkat çekiyor. Hedef, 2025 yılına kadar gıda kayıplarını yüzde 50 oranında azaltmak. Metro Türkiye, 1990 yılından bu yana Türkiye'de faaliyet gösteriyor ve HORECA (Hotel, Restoran, Kafe) sektörünün en önemli iş ortaklarından biri olma vizyonuyla hareket ediyor. Yalnızca gıda atıklarını yönetmekle kalmayan firma, restoran ve işletmelere de mutfakta yemek israfını önleme konusunda danışmanlık hizmeti veriyor.
Gıda Atık Yönetimi ve Öneriler
Gıda atık yönetimi, tüm sektörler için kritik bir süreç. Ancak araştırmalar, özellikle restoranların gıda israfı konusunda yüksek bir sorumluluğa sahip olduğunu gösteriyor. Gıda israfına sürdürülebilir çözümler sunmaya çalışan Metro Türkiye, 2018 yılında Surplus Food ile yaptığı araştırmada, HORECA sektöründeki gıda israfının aşamalarını belirledi. Araştırmaya göre, otel ve restoranlarda en fazla israf, tabakta yenmeyen yiyeceklerden kaynaklanıyor. Her şey dahil otellerde tabaktan geri dönen yiyeceklerin oranı %65'i bulurken, bu oran butik otellerde %52'ye, restoranlarda ise %74'e kadar çıkıyor. Bu veriler, tedarikten depo yönetimine kadar pek çok alanda iyileştirmeye ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor.
Metro Türkiye, bu süreçte gıda atık yönetimi konusunda firmalara öneriler sunuyor. İşletmelerin, mutfağa dönüş sürecinde gıda israfını kontrol altına almak ve en aza indirmek için şu adımları atması gerekiyor:
- Sunum ve Porsiyon Boyutunun Doğru Tanımı: Hizmet öncesinde porsiyonların doğru belirlenmesi ve sunumun bu şekilde yapılması.
- Tercih Edilmeyen Ürünlerin Menülerden Çıkarılması: Menüde tercih edilmeyen yiyecekleri analiz ederek çıkarılması.
- İsrafın Analizi: Hangi gıdaların, neden ve hangi koşullarda israf edildiğini belirleyerek satın alma süreçlerini buna göre düzenlemek.
Müşterilerin ve Personelin Bilinçlendirilmesi
Metro Türkiye, gıda atık yönetiminde hem personelin hem de müşterilerin bilinçlendirilmesinin önemini vurguluyor. Atık zincirindeki tüm halkaların büyük sorumluluk taşıdığına dikkat çeken Metro Türkiye, maliyet kontrolü ve iş takibi gibi alanlarda dijital araçların kullanımını da öneriyor. Gıda israfını iyi yöneten şirketlerin, gelecekte sürdürülebilir bir iş modeline sahip olacağı, finansal maliyet avantajları elde edeceği ve çevre dostu uygulamalarla güçlü bir itibar kazanacağı öngörülüyor.
Tedarik Zincirinin Sorumluluğu
Metro Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Boris Minialai, dünya genelindeki HORECA müşterilerinin %36'sının gıda israfını azaltmanın en önemli konulardan biri olduğunu belirttiğini vurguluyor. Gıda israfını azaltmak için hem kişi hem de kurumların bilinçlenmesi gerektiğine dikkat çeken Minialai, tedarik zincirinin tüm halkalarına odaklanarak atık yönetimi süreçlerini entegre bir yaklaşımla yönetmeye çalıştıklarını belirtiyor. Metro Türkiye, HORECA sektörüne "mutfağa dönüş" sürecinde rehberlik sağlayarak, gıda atık yönetiminin önemini açıklıyor. Herkesin atık gıda yönetiminde büyük sorumluluğu olduğuna inanan Metro Türkiye, bir kilogram domatesin atılmasının, beraberinde 50 litre su israfına neden olduğunu ifade ediyor.
2019 Yılında 164 Ton Gıda Bağışı
2019 yılının sonunda Metro Türkiye, 350 bin öğüne denk gelen 164 ton gıda bağışında bulundu. Son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerin değerlendirilmesi, hayvan barınaklarına bağışlanması ve kompost alanlarına gönderilmesiyle, israfın %15’inin önüne geçildi. Şirket, bu gıdaları hem toprak yapısını zenginleştirip gübreye dönüştürmek hem de sıfır atık üretebilmek amacıyla çeşitli projeler yürütüyor. Örneğin, neme dayanıklı ambalaj kullanımı ile marulun raf ömrünü üç katına çıkarmayı başardı.
Türkiye’de her yıl büyük miktarda gıda israfı gerçekleşiyor ve bu israfın önlenmesi hem işletmelerin hem de bireylerin sorumluluğunda. Metro Türkiye, gıda israfını önleme konusunda önemli adımlar atan kuruluşlardan biri. Tüm tedarik zincirine entegre yaklaşımla atık yönetimi konusunda rehberlik ediyor ve farkındalığı artırıyor. Bu tür bilinçli adımlar, gelecekte sürdürülebilir bir gıda sistemi yaratmak için kritik öneme sahip.