Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı Gıda
İsrafı Endeks Raporuna göre 2019 yılında yaklaşık 931 milyon ton gıda kayıp ve
israf oldu. Gıda israfının % 61’i hane halkı düzeyinde gerçekleşirken, % 26’sı
gıda hizmetlerinde ve % 13’ü ise perakende aşamasında yaşandı.
2030 yılına kadar
perakende ve tüketici düzeylerinde kişi başına düşen küresel gıda atığının yarıya
indirilmesini ve hasat sonrası kayıplar dâhil üretimdeki ve tedarik
zincirlerindeki gıda kayıplarının azaltılmasına yönelik küresel çabaları
desteklemek için yürütülen BM raporuna göre, gıda israfı, sadece gelişmiş ülkelerde
değil, gelişmemiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde küresel bir sorun olarak
ortaya konmaktadır.
Birleşmiş Milletler, tüketici düzeyinde hazır haldeki tüm
gıdanın % 17’sinin hiç dokunulmadan çöpe gittiğini açıklamıştır. Öte yandan,
dünyada yaklaşık 690 milyon insanın açlıktan olumsuz etkilendiği tahmin
ediliyor. İnsanların yaşamı boyu ortalama 70 bin kez yemek yediği, bunun da
yaklaşık 25-30 ton yiyeceğe denk geldiği hesaplandığında israf edilen gıdanın
30 milyondan fazla insana hayat boyu yetebileceği öngörülüyor. Birleşmiş
Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Tarım ve Orman Bakanlığı gıda kaybı ve
israfı hakkında kamuoyunun farkındalığını arttırmak ve gıda tedarik
zincirindeki tüm aktörleri harekete geçirmek için Gıdanı Koru – Sofrana Sahip
Çık Ulusal Kampanyasını 20 Mayıs 2020 tarihinde başlatmıştır. Kampanya ile
hazırlanan “Türkiye’nin Gıda Kayıplari ve İsrafının Önlenmesi, Azaltılması ve
Yönetimine İlişkin Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planı”nın 1.1.10 maddesi,
özel sektör ile gıda israfının azaltılmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
gerektiğini belirtmektedir.
Bu anlamda otel, restoran ve diğer toplu tüketim sektörünün
gıda israfıyla mücadelesine ve bu sektörde gıda israfını ÖNLEMEK; önlenemeyeni
BAĞIŞLAMAK ve kalanları YÖNLENDİRMEK gibi zorluklarda yol göstermek amacıyla
WWF, AHLA (American Hotel & Lodging Association) ve Rockefeller Foundation
tarafından hazırlanan Hotel Kitchen “Fighting Food Waste in Hotels” kılavuzu
referans alarak oluşturulmuştur. Ayrıca, Metro Türkiye’nin otel ve
restoranlarda yaptığı Gıda Atık Ölçüm Projesi sonuçlarını da içermektedir.
Bu kapsamda 30 yıldır Türk mutfağını ve kültürünü korumak ve gelecek
nesillere aktarmak amacıyla gerçekleştirdiği tüm faaliyetlerinin merkezine sürdürülebilirliği
koyan Metro Türkiye tarafından FAO ve Tarım ve Orman Bakanlığı işbirliği ile önemli
bir kılavuz hazırlanmıştır.
Bu kılavuzda, toplu tüketim yerlerinin gıda mevzuatı hükümlerine
uygun olarak faaliyetlerini sürdürmesi, güvenilir gıda üretmesi ve/veya tüketime
sunması için gerekli olan iyi hijyen uygulamaları konusunda, sektöre yardımcı
olmak amacı ile Tarım ve Orman Bakanlığı koordinatörlüğünde hazırlanmış ve Türkiye
Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) tarafından yayınlanmış olan “Toplu
Tüketim Yerleri İçin Hijyen Esasları ve İyi Uygulama Kılavuzu”’nun uygulanması
ile işletmelerde hijyen şartları tam olarak sağlanacak, gıda israfı azaltılacak
ve böylelikle bu Kılavuzun uygulanmasına fayda sağlayacaktır.
”Şu dünya bir dağ gibidir.
Ona nasıl seslenirsen o da sana sesleri öyle aksettirir.
Ağzından hayırlı bir laf çıkarsa, hayırlı laf yankılanır.
Şer çıkarsa, sana gerisin geri şer yankılanır.
Öyleyse kim ki senin hakkında kötü konuşur, sen o insan hakkında kırk gün kırk gece sadece güzel sözler et.
Kırk günün sonunda göreceksin her şey değişmiş olacak.
Senin gönlün değişirse dünya değişir.”
Şems-i Tebrizi